وسایل و تجهیزات عسل گیری

عسل رسیده در قاب های عسل معمولا به وسیله یک لایه مومی توسط زنبورهای کارگر پوشانیده می شود.برای استخراج عسل این گونه شان ها لازم است درپوش سلول های حاوی عسل برداشته شود.
برای این کار از کادرهای مخصوصی استفاده می شود که به وسیله الکتریسیته یا آب داغ آنها را حرارت داده به طوری که به راحتی بتوانند سطح شان و یا درپوش سلول ها را بریده و عسل را سرباز نمایند.
وسایل درپوش برداری شان های عسل ممکن است از وسایل بسیار ساده مانند چنگال پولک تراش تا ماشین های پیشرفته باشد.

اکستراکتور: 

خارج کردن عسل از شان های عسل به وسیله دستگاه اکستراکتور انجام می شود. این دستگاه دارای مخزنی استوانه ای است که در داخل آن زنبیل مخصوصی به اشکال مختلف حول محور عمودی می چرخد.
شان های عسل را پس از درپوش برداری در مجاور دیوارهای زنبیل اکستراکتور قرار داده و آن را به چرخش در می آورند.

عسل توسط نیروی گریز از مرکز از داخل سلول های شان به خارج پرتاب شده و به دیواره اکستراکتور پاشیده می شود و به تدریج در ته مخزن اکستراکتور جمع می گردد. پس از تخلیه شدن عسل یک طرف شان لازم است عسل طرف دیگر شان تخلیه گردد.
بدین منظور در بعضی از انواع اکستراکتورها می توان با چرخاندن دسته ای شان های داخل آن را وارونه کرد و عسل آنها را استخراج نمود ولی در بعضی دیگر باید شان ها را به وسیله دست برگردانید.

در جریان استخراج عسل به وسیله اکستراکتور باید به چند نکته مهم توجه نمود:
در داخل اکستراکتور به تعادل وزن شان های عسل که در مقابل یکدیگر قرار دارند توجه نمود که از حرارت غیر ضروری دستگاه جلوگیری شود.
در ابتدای کار باید با سرعت کم شروع نمود و به تدریج به سرعت اضافه نمود.
استخراج عسل یک طرف شان یک مرتبه انجام نمی شود بلکه در مرحله اول مقداری از عسل طرف اول را استخراج نمود و سپس عسل طرف دوم را تخلیه نمود و مجددا کار تخلیه عسل طرف اول را به اتمام رسانید.
برای متوقف کردن دستگاه اکستراکتور باید تدریجا عمل نمود.
عملیات فوق از ترکیدن شان های عسل مخصوصا شان های تاره و سیم کشی نشده در جریان تخلیه آنها به وسیله اکستراکتور جلوگیری می نماید.
در جریان کار اکستراکتور درب آن را بسته و از قرار دادن اشیاء و لوازم روی آن جلوگیری گردد.
بعضی از اکستراکتورها ترمزدار بوده و به روش های مختلف عمل می کنند، ضمنا در زیر مخزن آنها شیر یا دریچه مخصوص خروج عسل تعبیه شده است.

انواع اکستراکتور:
اکستراکتورها دو نوع هستند نوع ساده و معمولی.
اکستراکتور ۲ تا۴ قابه بوده که شان های عسل به طور عمودی در داخل زنبیل آن قرا رداده می شود. اکثر زنبورداران در ایران دارای این نوع اکستراکتور بوده و نیروی چرخش به وسیله دست انسان تامین می گرددو اینگونه اکستراکتورها را می توان به وسیله نیروی برق به چرخش در آورد و سرعت آن را تحت کنترل در آورد.
نوع پیشرفته تر آن ، اکستراکتور شعاعی است که شان های عسل، به طور شعاعی نسبت به محور عمودی دستگاه قرار می گیرند، طرز قرار گرفتن شان ها در دستگاه شبیه وضعیت اسبک های طایر دوچرخه است در چنین وضعیتی تعداد بیشتری شان در داخل مخزن دستگاه جای گرفته و نیازی به برگردانیدن شان ها نیز نمی باشد.
ظرفیت اینگونه اکستراکتورها ممکن است تا۶۰ قاب برسد. به وسیله این نوع می توان تا ۳۰ تن عسل را روزانه استخراج نمود. نیروی این نوع ماشین ها توسط برق تامین می گردد و سرعت متوسط آنها ۳۰۰ دور در دقیقه می باشد ولی سرعت آن را می توان تدریجا از کم به زیاد رسانید.